Izahat
“Bu karşılaştırmalar çağıdır! Bu, son zamanların gururudur – fakat hem de haklı olarak acısıdır da.”
Nietzsche’nin Richard Wagner’le olan arkadaşlığı bittikten ve sıhhat sebebiyle bilimsel niteliği olan yaşamdan uzaklaşmak zorunda kalmış olduğu dönem sonrasında yazılan İnsanca, Pek İnsanca (1878) içine düşmüş olduğu kişisel krizinin bir abidesi olarak okunabilir. Bununla beraber, Wagner ve Schopenhauer tarafınca desteklenen Alman romantizmini reddederek ve bunun yerine Fransız aydınlanması kaynaklarına önem vererek bir felsefeci olarak olgunlaştığı zamanı işaret etmektedir. Onu tedirgin eden gözüşlerini 638 şaşırtıcı aforizma ile ortaya koymaktadır – sanattan kibre, sıkıntıdan tutkuya, bilimden kendini beğenmişliğe ve hanımdan gençliğe kadar ulaşan mevzuları değerlendirir. Bu emek verme hem de Nietzsche’nin, Güç İstemi ve geleneksel Hıristiyan ahlakını aşma gereksinimi şeklinde daha sonraki felsefesi için mühim olacak tohumları da ihtiva eder. Sonuçta bu kitap, yaşam çalışmalarının bir minehk taşı olmuştur.
